ΣΙΚΕΛΙΑ: ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ

                                                                          Μία εργασία των:                                                                         

Δέσποινα Μαρτσοπούλου

Άλκηστις Μισούλη

Ερασμία Σύζινου

Ευγενία Τσώρη

Έφη Φλωρούς

για την εκπαιδευτική εκδρομή στη Σικελία

¢ Τα Χριστούγεννα οι χωρικοί βγάζουν τα μεσάνυχτα νερό από τα πηγάδια και ραντίζουν τα ζώα τους, γιατί πιστεύουν ότι το νερό αυτό είναι αγιασμένο, επειδή την ίδια ώρα γεννιέται και ο Σωτήρας του κόσμου. Παλαιότερα, την Μ.Τετάρτη αναπαρίσταται στους δρόμους των χωριών η μαρτυρική διαδρομή του Χριστού στο Γολγοθά, και αντίστοιχα, την Μ.Πέμπτη, ο εφημέριος και 12 φτωχοί παρίσταναν τη σκηνή του νιπτήρα, όπου ο εφημέριος έπλενε τα πόδια των φτωχών και τα φιλούσε ως ένδειξη αγάπης και ταπεινοφροσύνης.

¢ Οι γυναίκες φτιάχνουν τις Πασχαλιάτικες κουλούρες, όπως τις λένε εκεί ή «αυγκούντε» (αυγούλες), γιατί τις στολίζουν με αυγά άψητα, που ψήνονται στο φούρνο μαζί μ' αυτές. Φτιάχνουν διάφορα σχέδια με ζυμάρι από φίνο αλεύρι, αυγά, γάλα, αρώματα και ζάχαρη. Φτιάχνουν ακόμα και κουλουράκια μικρά πλεγμένα γύρω από ένα αυγό, τα «κουντουράτσια». Οι κουλούρες συμβολίζουν τη γονιμότητα, όπως και τ' αυγά, που πρέπει να είναι μονά τον αριθμό. Ο μονός αριθμός είναι γούρικος.

¢ Φτιάχνουν πολλές αυγκούντες και τις χαρίζουν σε συγγενείς, φίλους και όσους τους επισκέπτονται. Την πιο καλοφτιαγμένη αγκούντα τη χαρίζουν στη πεθερά και τη στολίζουν με τόσα αυγά όσα παιδιά, νύφες και εγγόνια έχει.

¢ Τον τάφο του Χριστού φυλάνε γυναίκες ντυμένες στα μαύρα, που ψέλνουν συνέχεια σα να μοιρολογούν το νεκρό. Έδεναν ακόμα και τις καμπάνες για να μη ξαναχτυπήσουν ως την ώρα της Ανάστασης. Αντί γι' αυτές χτύπαγαν σε πένθιμο ρυθμό ένα ξύλο, το τρόκανο, που ήταν σα κουτί, που αντηχούσε ρυθμικά κάθε τόσο, τρεις φορές και δεν άφηναν τα παιδιά να παίζουν. Δεν έκαναν καμιά δουλειά που είχε σχέση με μέταλλα και καρφιά, για να μην ξανακαρφώσουν κι εκείνοι το Χριστό. Στα μέρη που υπήρχαν πολλές εκκλησίες συνήθιζαν να τις επισκέπτονται τουλάχιστον επτά φορές. Αν υπήρχε μόνο μία εκκλησία, έμπαιναν κι έβγαιναν σ' αυτή επτά φορές ή σ' ένα μονό αριθμό.

¢ Στα μέρη που η μαγεία είχε κάποια θέση ακόμα στη ζωή των ανθρώπων στην Καλαβρία, την ημέρα αυτή διάλεγαν οι μάγισσες για να κάνουν τα ξόρκια τους, να φτιάξουν τα στιχάκια τους, γιατί έτσι δεν θα έχαναν τη μαγική τους δύναμη. Μέσα στην εκκλησία, στα πολύ παλιά χρόνια τοποθετούσαν καρφιά, σφυριά, καλάμια, αγκάθια κι ένα κόκκινο ύφασμα για να θυμίζουν στα μάτια των απλοϊκών χωρικών το σταυρικό θάνατο του Χριστού. Οι νοικοκυρές στα σπίτια δεν έκαναν καμιά δουλειά συμμετέχοντας στο θρήνο της Παναγίας για τον άδικο χαμό του γιου της και ακόμα δεν μαγείρευαν ούτε έστρωναν τραπέζι.

¢ Το ίδιο κάνουν ακόμα μόνο τη Μ. Παρασκευή, που είναι η πιο μεγάλη μέρα πένθους και νηστείας. Τρώνε ωμά λάχανα με ξύδι, πρικόχορτα, και δεν κάθονται να φάνε μαγειρεμένο φαγητό σ' ένδειξη πένθους. Στην Καλαβρία, που ακόμα η παράδοση είναι πιο ζωντανή, σε μερικά σπίτια Ελληνικά δεν σκουπίζουν, δεν στρώνουν τα κρεβάτια κι ούτε χτενίζονται ακόμα. Λένε μάλιστα πως αυτό γίνεται γιατί η Παναγία, όταν αναζήταγε το γιό της, στήθηκε σ' ένα σπίτι και ζήτησε να πιει νερό. Η γυναίκα εκεί χτενιζόταν και δεν της έδωσε κάνοντας έτσι την Παναγία να την καταραστεί αυτή τη μέρα να μη ξαναχτενιστεί, παρά να φτιάχνει μόνο ψωμί. Γι' αυτό φτιάχνουν ψωμί και γλυκά για το Πάσχα.